Гөлчәчәк Вәлиева автор яңалыклары

Авыл территорияләрен үстерү программасы нигезендә районга быел өстәмә финанслау нигезендә акча килде. Шул нисбәттән Түбән Суыксу авыл җирлегенә кергән Яңа Мусабай һәм Теләнче Тамак авылларында халыкны су белән тәэмин итү эшләре бара. Яңа Мусабайда исә, гомумән, әле бүгенге көнгә кадәр су кермәгән булган. Болардан кала, Мусабай Завод белән Мәләкәс авыл җирлекләрендә дә, «Авылда су белән тәэмин ителеш» программасы кысаларында зур күләмле эшләр башкарыла.

Картада бар, җирдә юк. Бу табышмакны Түбән Суыксу авыл җирлегенә кергән Керәшен Маҗыны авылы турында әйтеп булыр иде. Кайчандыр сулыгы, хәтфә болыны, искиткеч бай табигате, тырыш халкы белән шаулап-гөрләп яшәгән әлеге авылда бүгенге көндә бары дүрт гаилә яши. 1972 елда биредә янгын чыгып, өйләр бер-бер артлы янып бетә. «Янгыннан соң әтием белән бирегә килгәнемне хәтерлим. Бары тик мичләре генә утырып калган иде», – дип сөйли тумышы белән Яңа Мусабайдан булган авыл җирлеге башлыгы Флер Ихсанов. Бүгенге көндә йортсыз калган Керәшен Маҗыны кешеләре Түбән Суыксуда аерым бер урам булып яши. Ләкин туган җирләрен кайгыртып торалар. «Алар үзара салым акчасын да бердәм актив түләп баралар, өмәләрдә теләп катнашалар», – дип Флер Гаязович безне, зират өмәсенә алып килеп, авыл халкы белән очраштырды.

Гомер көзең кояшлы, бала-оныклар яратуыннан, якыннарың хөрмәтеннән, игътибарыннан җылы һәм ягымлы икән, димәк, әлеге тормыш көзе яңгырлы, салкын җилле түгел, ә мул уңышлы, алтын-сары яфраклары белән күз явын алырлык матур һәм тирә-ягыңа карап соклана алырлык тыныч була. Районда яшәүче халыкның өчтән бере – өлкән яшьтәгеләр. Алар тырыш хезмәт юлын узып, бүген инде күбрәк йорт-җир, гаиләдә булуларына карамастан, һаман да район үсешенә үзләреннән зур өлеш кертәләр. Җәмәгать эшләрендә катнашып, яшьләр булдыра алмаганны дер селкетеп эшләп куялар. Авыл җыеннарында халыкны борчыган мәсьәләләрдә үзләренең төпле сүзләре, кирәк урында үткен тәнкыйтьләре белән җитәкчеләрнең эшчәнлеген күз уңында тотуларын искәртеп торалар, киңәшләре белән ярдәм итәләр. Ә күбесе исә, «карт аю»ны урманда дип кенә белеп, бүгенге көндә дә районның төрле өлкәләрендә хезмәт итәләр. Өлкәннәр декадасы уңаеннан нәкъ менә шушындый актив тукайлылар район башлыгының бәйрәм чарасына җыелды. «Йөрәк җылысын якыныңа бүләк итеп» дип исемләнгән кичә Иске Дөреш лагеренда узды.

Бүгенге көндә район почта бүлекчәләрендә кадрларга кытлык бар. «Якты юл»ның төп укучылары газетаны нәкъ менә почта аркылы подписка белән алдыра. Шуңа күрә бу сорау редакция коллективын да борчый. Абунәче яртыеллыкка язылып, үз хәләл акчасын чыгарып салган икән, ул газетаны вакытында укырга, район тормышы белән танышып барырга тели. Ә бит язылу бәясенең саллы өлеше нәкъ менә почта хезмәтенә туры килә.

Узган атна сәяси вакыйгаларга бай булды. Районда узган өстәмә сайлаулардан соң җиде авыл җирлегендә депутатлар составы яңартылды. Иске Дөреш, Калмия, Кече Шилнә авыл җирлекләрендә депутатлар яшерен тавыш бирү юлы белән авыл башлыкларын сайладылар. Бу вазифага бары тик шушы җирлек Советы депутаты гына билгеләнә ала. Шулай итеп, Равис Дусадбеков, Равил Гарипов һәм Гадел Даутов, бертавыштан сайланып, үз җирлекләренең башлыгы вазифасына керештеләр. Мәләкәс авыл җирлегендә исә яңа составта җыелган совет утырышы үз җирлегеннән район Советына вәкил сайлады. Бу процедура да яшерен тавыш бирү юлы белән башкарылды. Депутатлар вәкил итеп Фаил Камаев кандидатурасын бертавыштан яклады.

Якшәмбе көнне районның 10 авылында 11 округ буенча җирле үзидарә органнарына өстәмә сайлаулар узды. Сайлау алды кампаниясе барышында барлыгы 30 кандидаттан гариза кергән иде. Шуларның 28е сайлауларда катнашты. Территориаль сайлау комиссиясе хәбәр иткәнчә, тукайлыларның 53 проценты үзләре теләгән кандидатка тавыш бирде. Шулай итеп, бүгенге көндә авыл җирлекләре советлары депутатлык корпусы тулы составта эшли, мөһим карарлар кабул итә ала.

1 сентябрь – Белем бәйрәме көнне укучылар, укытучылар һәм әти-әниләр, кулларына чәчәк бәйләмнәре тотып, Белем иленә сәяхәтнең тагын бер сукмагына аяк бастылар. Беренче сыйныфка керүчеләр өчен ул, әлбәттә, аеруча күңелле вакыйга. Бигрәк тә аларның әти-әниләренең күңелендә шушы кояшлы көн мәңге уелып калачак. Ә сыйныф җитәкчеләре алдында исә балалыктан чыгарга өлгермәгән, мәктәп белән бакчаның аермасын бары тик китап-дәфтәр тутырылган портфель дип кенә күз алдына китергән, укытучы апаларына самими күзләре белән төбәлгән укучыларны белем дөньясының никадәр мавыктыргыч һәм тормыш өчен кирәкле икәнен төшендерү бурычы тора.

«Мәктәпкә әзерләнергә ярдәм ит» акциясе кысаларында Тукай районында 163 мең сум акча җыелды. Ел саен яңа уку елы башланыр алдыннан уздырыла торган чарада быел хакимият хезмәткәрләре дә катнашты. Матди ярдәмне шулай ук «Тукайтеплогаз», «Ярыш», «ТМИМ», «Татарстан коммуналь челтәрләре», «Чаллы яшелчәсе+», «Тукай водоканал», «Гигант», Яр Чаллы икмәк продуктлары комбинаты, «Сәйдәшев» исемендәге хуҗалык, Миңнеханов, Вилданов фермер хуҗалыклары, «Ирек» җитештерү кооперативы һәм Зөфәр Хөсәенов күрсәтте.

Узган шимбәдә район мәгариф хезмәткәрләренең традицион август киңәшмәсе узды. Чара узган уку елына йомгак ясый, киләсе уку елының төп юнәлешләрен, максаты һәм бурычларын билгели, мәгариф һәм фән системасындагы яңалыклар белән таныштыра, мөгаллимнәр һәм тәрбиячеләр утырышы район күләмендә зур вакыйга санала. Шушы ук көнне районда Иске Дөреш авылында урнашкан балалар сәламәтләндерү лагере һәм янгын сүндерү депосы ачылды. Бу турыда тулырак газетаның 4нче битеннән укыгыз. Педагогик совет утырышында исә ТР мәгариф һәм фән министрының беренче урынбасары Илсур Һадиуллин катнашты.

Корбан гаете уңаеннан бу атнада районның һәр авылында бәйрәм чаралары узды. 21 август иртәсе гает намазы белән башланып китте. Мәчетләрдә имамнар шулай ук гает хөтбәсе белән тукайлыларга, район кунакларына бәйрәмнең асылы, аның тарихи әһәмияте, әле Исмәгыйль, Ибраһим пәйгамбәрләр заманыннан ук килгән рухи кыйммәтләре хакында сөйләде. Кайбер мәчетләрнең имамнары Корбан бәйрәмен изге Мәккә җирләрендә Хаҗда каршылады. Тик мәчетләр хәзрәтсез калмады. Тукай районы имам-мөхтәсибе Җәүдәт хәзрәт Харрасов әйткәнчә, аларны Яр Чаллы шәһәренең «Ак мәчет» мәдрәсәсе шәкертләре алыштырды.

Кичә районда Кече Шилнә җирлегендәге Белоус авылына илтүче яңа асфальт юл ачылу тантанасы булды. Урман аша узучы бормалы әлеге юл 6 чакрымга сузылган. Юл салу өчен акча, 57 миллион сум, Татарстан Президенты ярдәме белән республика бюджетыннан бүлеп бирелде. Башкарма комитет җитәкчесе Фаил Камаев билгеләп үткәнчә, көннән-көн үсә барган Тукай районының төзек юлларга мохтаҗлыгы бар. Шуңа күрә дә республика җитәкчелегенә шушындый ярдәм сорап хат белән чыкканнар.

Һәр елдагыча, ноябрь аеның өченче якшәмбесендә авыл җирлекләрендә үзара салым акчасын җыю буенча референдум узачак. Әйтергә кирәк, Тукай районында әлеге салым акчасы, башка күрше районнар белән чагыштырганда азрак күләмдә җыела. Ә бит бу акчалар дәүләттән, бишкә тапкырланып, ягъни тагын дүрт өлеш өстәлеп, кире шушы авыл җирлегенә әйләнеп кайта. Халык үзара сөйләшеп, киңәшләшеп, бу сумманы бары тик үз авылына яисә үз урамына гына да тота ала, яисә тулаем авыл җирлеге өчен дә юнәлтеп була. Һәр эш шушы җирлек кешеләре инициативасы белән башкарыла. Шулай да бу мөмкинлектән бар кеше дә файдаланмый. Таблицада кайсы авыл җирлегендә күпме салым җыелганлыгы күренә.

Ел саен билгеләп үтелә торган Төзүчеләр көненең нәкъ менә август аена туры килүе очраклы түгелдер. Төзелеш эшләренең төгәлләнү этабына кергән чорда әлеге һөнәр ияләре, бер ял алып, күпмедер күләмдә башкарылган эшләргә нәтиҗә ясый, хезмәт алдынгыларын барлый һәм алга план, бурычлар билгели. Ә Төзүчеләр көне исә 1956 елдан үткәрелә башлаган. Сугыштан соңгы үсү чорында халык өчен яшәү урыннарына кытлык үзен сиздерә башлый. Нәкъ шушы чорда торак төзелеше киң колач җәя һәм иң кирәкле һөнәр иясе булып төзүче санала башлый.  Быелгы Төзүчеләр көнен Тукай районы нинди максатлар белән каршылый, нинди объектларда эш бара – бу турыда без башкарма комитет җитәкчесенең төзелеш буенча урынбасары Илсөяр Абзаловадан сорадык.

Узган атнада алдан сайлауларга чыгарылучы кандидатлар халык белән очрашты. Мәләкәс авыл җирлегендә алдан тавыш бирү җомга көнне үткәрелде. Очрашуда «Бердәм Россия» партиясенең Татарстан төбәк бүлеге башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Светлана Гыйниятуллина, сәяси партиянең агитация-пропаганда бүлеге җитәкчесе Виктор Затеев, Тукай муниципаль районы башлыгы вазифаларын башкаручы Рөстәм Закиров, партиянең район бүлеге секретаре вазифаларын башкаручы Резедә Сафина һәм алдан тавыш бирү кандидатлары катнашты.

Тукай районының тыл һәм хезмәт ветераннары, сугыш чоры балалары Яр Чаллы шәһәренең сугыш ветераннары госпиталендә тернәкләндерү курслары узалар. Инде 30лап тукайлы дәваланып чыкты. Аларның нинди борчу белән килгәннәрен, үзләрен ничек хис итүләрен һәм өлкән яшьтәгеләр өчен госпитальдәге уңайлыкларны күреп кайту өчен тернәкләндерү курсы узучы тукайлылар белән очрашып сөйләштек.