Зәрия Вәлиева автор яңалыклары

Татарстан Яңа гасыр (ТНВ Планета) каналында атна саен «Җырлыйк әле» тапшыруы дөньяга чыга. Бу тапшыруның максаты изге – халык җырларын, ретро җырларны, милли моңнарыбызны халыкка ирештерү.  Бөек Тукай исемен йөрткән районыбызның иң зур горурлыгы – уңган-булган кешеләре, абруйлы ул-кызлары. Татар халкының легендар улы, бөек җырчы Илһам Шакировның туган төбәге талантларга бай. Шушы көннәрдә районның мәдәният хезмәткәрләре Татарстан Яңа гасыр каналында «Җырлыйк әле» тапшыруын яздырып кайттылар. Нигездә, бу тапшыру легендар җырчы Илһам Шакировны искә алу, аның иҗатын барлауга багышланган иде. Шушы тапшыруда катнашкан райондашларыбызның тапшыруны әзерләгәндә туган хис-кичерешләре, тәэсирләре белән кызыксындык. 

Сәхнәдә – әле ныгырга да өлгермәгән иңнәренә зурлар белән беррәттән тормыш авырлыгын күтәрергә туры килгән ач-ялангач балалар. Аларның балачагын сугыш урлаган, шуңа да йөзләре артык җитди, күзләре уйчан. Уйнап-көлеп, белем алып, көченнән килгән эшне генә башкарып яшәргә тиешле балаларның авыр язмышы йөрәкне тетрәтә. Сугыштан соңгы авыр чорлар. Балаларның тән-бәдәннәре ризык җитмәүдән арык булса да, йөзләрендә өмет чаткысы шәйләнә. Авыр тойгылар аларның рухын имгәтмәгән. 

Моннан нәкъ егерме ел элек төргәге белән төрле төстәге чигү җепләре алып кайта ул. Бусы, якуттай янып торганы, мәк чәчәгенә әйләнер, монысыннан, шәмәхә төслесеннән, миләүшәләр «үсеп чыгар». Халисә ханым үзе үстергән каз-үрдәк мамыгыннан ясалган ап-ак мендәрләрен күпертеп кабарта да, күңеленнән генә кайда нинди чәчәк чигәчәген барлый. Кичләрен, йорт мәшәкатьләреннән бераз арынганнан соң, ап-ак тукымада берсеннән-берсе матур чәчәкләр, Ык буенда, әрәмәдә үскән бөрлегән-карлыганнар, кура җиләкләре пәйда була. 

Казанда үткәрелә торган Президент чыршысына район, республика күләмендә зур уңышларга ирешкән мәктәп укучылары барды. Ел саен уздырыла торган бу күркәм чарада безнең районнан уку отличниклары, фән олимпиадаларында призлы урын алган, җәмәгать тормышында һәм төрле чараларда актив катнашкан, район, шәһәр һәм республика күләмендә оештырылган төрле бәйгеләрдә активлык күрсәткән, спорт өлкәсендә җиңү яулаган – бар яктан да үрнәк булган 22 укучы чакырылган иде. Алар арасында Мәләкәс урта гомуми белем мәктәбе укучылар советы президенты Вера Солдатова да бар иде. 

Үткән атнада «Энергетик» мәдәният сарае һәм «Төзүче» стадионы каршында оештырылган бәйрәм алды ярминкәсенә район җирлегендә эшләүче предприятиеләр, фермерлар һәм шәхси ярдәмче хуҗалыклар 4,5 мең тонна сыер ите, 1,2 мең тонна кош ите алып чыкканнар иде. Ярминкәдә 3 млн 302 мең сумлык продукция сатылды. Ярминкә барышын район башлыгы Фаил Камаев һәм Яр Чаллы башкарма комитеты җитәкчесе Ринат Абдуллин күзәтте. 

Тукай районында ашыгыч медицина ярдәме күрсәтүдә үзгәрешләр көтелә. Республикада старт алган пилот проекты кысаларында Тукай районы белән Яр Чаллы шәһәренең ашыгыч ярдәм күрсәтү хезмәте берләштерелә. Тукайлылар 31 декабрьдән башлап, нәкъ шәһәрдәгечә, 03 яки 112 номерына шалтыратып, ашыгыч ярдәм күрсәтү хезмәтен чакыра алачаклар.

Мәрхәмәтлелек – зур дәрәҗәләргә ирештерә торган асыл сыйфат. Мондый яхшы әхлакка ия булу өчен эчеңдә кайнаган ачу, үч алу, нәфрәт хисләрен үз вакытында тыеп кала белү кирәк. Мәрхәмәтле, йомшак күңелле кеше иң авыр, иң кырыс шартларда да үзен ипле, ягымлы тота.  Ни кызганыч, тормышлар яхшыра барган саен кешеләрнең әдәп-әхлагы начар якка авыша бара. Бернинди байлык белән исәпләнмәс күңел җәүһәрләре дә акча белән исәпләнә. Күпчелек гаиләләрдә мирас малы бүлешү аркасында туганлык җепләре менә-менә өзелергә тора. Кайберәүләрдә ата-ана кадере алар бүләк иткән фатир, машина белән бәһаләнә. Бу күңелсезлекләрдә, әлбәттә, яшьләрне генә гаепләп булмый. «Оясында ни күрсә, очканында шул булыр», ди халык. Кечкенә чакларында әти-әниләренең ярдәмгә мохтаҗларга ихластан булышуларын, авыр хәлгә төшкәннәрне кызгануларын, рәнҗетелгәннәрне яклаганнарын күрмичә үскән балада мәрхәмәтлелек хисләре ни рәвешле тәрбияләнсен соң? Сау-сәламәт кешеләргә сабак булырлык кыйсса, бәлки, беразга гына туктап уйланырга сәбәп булыр.

Бу дөнья – имтихан йорты, ул сынаулардан тора. Байлык һәм фәкыйрьлек, саулык-сәламәтлек һәм хасталык, югалту-табышлар, шатлык-сөенеч һәм кайгылар...  Гомер юлын үткәндә адәм баласына боларның күбесен татырга туры килә. Сынауларда рухлары ныгыганнар бәхетлеләр җөмләсеннән. Алар – уңышка ирешүчеләр. Бу язма гомеренең һәр мизгелендә авыру белән көрәшүче, Биклән урта мәктәбендә белем алучы 13 яшьлек Айзат хакында. 

Районда «Өлкән буын университеты» эшләп килә. Быел университетта 6 төркемдә белем бирелде. Балаларга һәм өлкәннәргә өстәмә белем бирү лицензиясе булган Калмаш урта мәктәбе базасында эшләп килүче «Өченче буын университеты»нда белем алган 16 кешегә шушы көннәрдә сертификат тапшырылды.

Компьютер заманы булса да, шариклы ручканы күп итеп сатып алам һәм, ни гаҗәп, бик тиз кулланып та бетерәм. Күпчелек вакыт текстны турыдан-туры компьютерда җыйсам да, рәхәтләнеп кулдан язарга да яратам. Бу хобби бугай. Яраткан шөгылемнең ярты гасырлык тарихы бар. Һәм ул шәмәхә төстәге язу карасы – перо белән бәйле.

Иске Абдул мәдәният йортына Тукай һәм Мөслим районы ветераннар советы рәисләре «Бер күрешү – үзе бер гомер» исемле очрашу кичәсенә җыелды. Иске Абдул авылы ветераннар советы рәисе Клара Хөсәенова тәкъдиме белән оештырылган кичә үзара тәҗрибә алмашу, дуслык күперен ныгыту һәм күңелле ял итү чарасы да булды.

Моннан бер гасыр чамасы элек, төгәлрәге 1924 елны, буш яткан җирләргә Сарман районыннан килеп төпләнгән халык таулар ышыгына сыенып утырган авылга Игенче дигән мәгънәле исем куша. Шул дәвердән бирле авыл халкы мәчетле булу хыялы белән яши. Туксан биш елдан соң Игенче мәхәлләсе барлыкка килә. «Күмәк көч күл күчерә» ди – район хакимияте, авыл халкы, юмарт мөселманнар тырышлыгы белән авыл халкы мәчетле булды. Бүген анда бары тик газ гына тоташтырасы калган. Рәшит хәзрәт Солтанов: «Ел азагына мәчетебез ачылыр дип өметләнәбез», – ди. 

Район мөхтәсибәте мәдәният бүлеге белән берлектә Иске Абдул мәдәният йортында мөнәҗәтләр кичәсе уздырды. Тукай районы җирлегеннән һәм Минзәләдән барлыгы 28 мөнәҗәтче килгән иде. Аларның барысын да мөхтәсибәт бүләкләде, район мәдәният бүлеге рәхмәт хатлары тапшырды. 

(Әнием һәм абруйлы журналист Миншәех Зәбировның рухларына багышлыйм)

Беларусь Республикасының Россиядәге Почетлы Консулы Константин Анисимов Биклән авылында яшәүче 95 яшьлек сугыш ветераны Миннеәхмәт Гайсинга «Белоруссияне немец фашистларыннан азат итүнең 75 еллыгы» юбилей медален тапшырды. Тантанада район хакимияте башлыгының социаль мәсьәләләр буенча урынбасары вазифаларын башкаручы Илфак Бариев, Биклән авыл җирлеге башлыгы Мансур Сәхбиев, хәрби комиссариат вәкиле Сергей Вележев катнашты.