Авылым, кешеләрең синең рубрикасы буенча яңалыклар

Гөл, чәчкә тирә-юньне ямьли, күзләрне иркәли, хуш исе җанга рәхәтлек бирә. Нарасый, сабый, балалар да нәкъ шулай ук. Юкка гына: «Балалар – тормыш чәчәкләре» димәгәннәр. Үзвакытында тиешле тәрбия күреп үскән балалар гаилә, җәмгыять тоткасы, милләтнең киләчәге. Җәмгыятебезнең тотрыклы, киләчәгебезнең өметле булуы ата-аналардан тора. Яшерен-батырын түгел, илебездә демографик хәл кискен тора – туучылар саны азая, үлүчеләр арта. Шундый вәзгыять хөкем сөргән вакытта матур хыяллар, якты өметләр белән яшәүче күп балалы тату гаиләләрнең булуы киләчәккә ышаныч уята. Яңа Троицкое авыл җирлегенә кергән Суровка авылында яшәүче Алевтина Борисовна белән Евгений Васильевич Титинечколарның биш ай элек алтынчы балалары дөньяга килде. 

44 еллык данлыклы да, кызыклы да тарихы булган «Якты юл» («Светлый путь») газетасы бүген чираттагы юбилеен билгеләп үтә. Басманың беренче саннарыннан башлап, бүгенге көнгә кадәр яраткан хезмәтенә тугры калган мөхтәрәм ветераныбыз – рус телендә нәшер ителүче басманың алыштыргысыз тәрҗемәчесе, 20 елдан артык редакторның дубляж буенча урынбасары вазифасын башкарган талантлы хезмәттәшебез Әлфия Шәйхнур кызы Сөнгатуллинага 70 яшь.

Бер яшьлектә, бер картлыкта, дияр идең, Гөлнур ханым өлкән яшьтәге кешегә охшамаган. Яшь кызлардай зифа буй-сынына һәм җитезлегенә карап аңа һич кенә дә җитмеш бер яшь биреп булмый. Гәүдә ыспайлыгын, физик сәламәтлеген кайгырту белән беррәттән рухи тормышын баету, ачык зиһенгә ия булып олыгаюны максат иткән Гөлнур Фәхразый кызы Шәвәлиева (Ситдыйкова) яхшы ниятен тормышка ашыру өчен сәламәт яшәү рәвеше алып бара. 

Комсомолец урта мәктәбенең югары категорияле укытучысы Фәридә Кузнецованың укучысы рус әдәбиятыннан имтиханны 100 баллга бирде. Мондый күрсәткечкә нинди укучылар ирешә? Фәридә ханым белән без шул хакта сөйләштек. 

«Татар телен яратып өйрәнүче, ана телендә сөйләшүче бала әдәпле дә, инсафлы да. Ул укытучыга хөрмәт белән карый», – ди Новотроицкое мәктәбенең беренче категорияле татар теле укытучысы Кәүсәрия Мәүлиева. Туган тел, мәктәп, укучылар турында аның белән көннәр буе сөйләшеп утырырга булыр иде. Кәүсәрия Җиһангир кызының тәҗрибәсе бик зур – ул инде 50 ел берөзлексез мөгаллимлек итә. 

Туганлык хисе – дөньядагы иң изге хис. Ул хис – йөрәкләрне тоташтыручы алтын күпер. Ни кызганыч, соңгы елларда кешеләр арасында бу хис сүрелә башлады. Дөнья малы өчен туган белән туган тарткалаша, ызгыша. Менә шул хәлләрне күреп, ишетеп торганнан соң Гәүһәр апамны уйлап, аның гомере буена туган җанлы булуына сөенәм. Бертуган Гәүһәр апам барыбызны да кайгыртып яшәүче, әниебез урынына калган кеше. Балачагымнан ук ярдәмче булды ул. Әтием 34 яшендә сугышта һәлак булды һәм әниебез 36 яшендә тол калды. Тормыш авыр, сугыштан соңгы еллар бит. Апага урман кисү, торф чыгару кебек авыр эшләр башкарырга туры килде. Егерменче яшендә кияүгә чыкты ул. Ире белән шахтерлар шәһәре Гремячинскийда яшәделәр. Анда да ул авыр эшләр башкарды. «Гөлфиябезне укытырга кирәк. Арада беребез булса да укымышлы булсын!» Апа шулай диде. Һәм, ярдәменнән ташламады. Өс-башымны карады, ел саен Сабантуена матур тукымалар алып кайтып бирде, әнкәй шул тукымалардан матур күлмәкләр текте. Мин кияүгә чыкканда Гәүһәр апам сандык тутырып бирнә әзерләде. 

Ерак булса да, туган җиремә еш кайтам. Олы юлда район үзәкләре һәм эреле-ваклы салалар аша үтәргә туры килә. Юлчының эше шул – тирә-юньне күзәтеп кайтасың. Авыллар төзекме, чүплекләре белән сала яме китмәгәнме? Барысы да ярылып ята, яшеллек һәм чәчәкләр белән елмаеп торган урамнарга карап сөенәсең. Кайвакыт, авыл читендәге чүплекләрне, җилдә тузгып яткан пакетларны күреп җан әрни. Бигрәк тә бу хәлләр инеш, елга ярларында булуы белән игътибарны үзенә җәлеп итә. Ә менә безнең район җирлегендәге Малтабар авылында Нәсимә Харрас кызы белән Мирхәт Шәйхулла улы Гобәйдуллиннар хуҗалыгы тирәсеннән агып ятучы инеш ярында – кабак үсә.

Район басу-кырларында урак кампаниясе тулы куәтенә дәвам итә. Бүген иң югары уңыш «Ирек» җитештерү кооперативында. Һәрбер гектрадан 63 центнер икмәк алалар. Моңа агротехник чараларны төгәл үтәү, югары җитештерүчәнлек, кооперативны тотрыклы үстерү белән ирешелә. 

«Булганнан бар да була», – ди халык. Гөлсинә Мөҗәһит кызы белән Ярулла Сәлим улы Галиевлар Боерганда – төп нигездә, үз куллары белән мәһабәт йорт салганнар. Өйнең эчке эшләрен Гөлсинә ханым тулысынча үзе башкарган. Кулы бар эшкә дә ятып торган ханым гөлләр, чәчкәләр үстерергә дә яраткан. Өйдәге бүлмәләр санын киметеп залны зурайтырга кирәкме – бернинди проблема да юк. Гөлсинә өчен ике бүлмәне бер итеп зур гына кунак бүлмәсе ясау да хәл ителмәслек эш булмаган. Йорт – яшәү өчен уңайлы һәм җаның-тәнең белән ял итәрлек матур да булсын дип, картиналар чигеп, өен зәвык белән бизәгән.

Исән булса, Элҗен көнне (Ильин день) – 2 августта әтиебез Илья Масловка 100 яшь тулган булыр иде. Без балалары, оныклары аны ел саен искә алып, шушы көнне төп йортка җыелабыз. Бу традиция инде гаиләбездә күп еллар саклана. Быел да матур гадәтебездән читкә тайпылмыйча, туган авылыбыз Бордыга – әти-әни нигезенә кайттык. Һәр елдагыча, беренче эш итеп, зиратка бардык, әти-әниләрне, туганнарны искә алдык.

Боерган авыл җирлегендә матур тормыш юлы узып, бүген 90 яшен тутыручы өлкәннәребез байтак. Июль аенда Колыш авылыннан Фаянур Ханнанова, Таулар авылыннан Мәгърифә Таҗетдинова, Боерганнан Тәгъзимә Әхмәтоваларны олуг юбилейлары белән котладык. Аларга Россия Президентының котлау открыткасы тапшырылды, истәлеккә бүләкләр бирелде. 

Гөлназ Гыйльфанова фельдшер булса да, колышлылар аның хакында шулай ди. Фельдшер шушы авылда эшләсен өчен алар кулларыннан килгәннең барысын да эшли. Үткән ел, авыл халкы 1964-65 елларда башлангыч мәктәп бинасына тоташтырып төзелгән фельдшер-акушерлык пунктын ремонтлауны үз өстенә ала. Үз теләкләре белән акча җыеп электр җылыткыч, радиатор куялар, идәннәрен яңарталар. Рөстәм Абзалов ФАП бинасының какшаган нигезен төзекләндерә. Ремонт эшләрен оештыру һәм башкарып чыгуда Илшат Зәйдиев зур тырышлык куя. «Игезәкләр Илфат белән Илшат Зәйдиевләр, авыру булуларына карамастан, авыл сулышы белән яшиләр, бик актив һәм позитив егетләр», – ди Гөлназ Әгъзәмнур кызы Гыйльфанова. 

Безнең Оргыды авылында хөрмәткә лаек кешеләр күп. Элеккеге «Ленар» колхозында гомер буе тырышып хезмәт куйган авылдашларыбызның исемнәре мактауга лаек. Алар турында район газетасында да язып торам. Бүгенге язмам исә Сәмигулла абый Шәмсетдин улы Рахмангулов турында.

Яңа Бүләк авылы мәдәният йорты директоры Дилбәр Гыймазетдинова ТР мәдәният министрлыгы үткәргән бәйгедә катнашып, «Иң яхшы мәдәният учреждениесе хезмәткәре» исеменә һәм грантка лаек булды. 

...Сәгыйдулла карт бик иртә уянды. Бүген тырмага чыгалар, иртәрәк барып, атларны ашатырга, эчертергә кирәк. Карчыгына олы улы Хөҗҗәтне уятырга кушты. Улы көне буе ат белән җир тырмалап, бик соң гына кайтып ятты. Иртәгә дә кара таңнан торып тагын тырмага чыгасы, бигрәк авыр, бөтен тәннең җегәрен ала, хәлдән таеп кайтып егыласың. Тургайлар моңын тыңлап, иксез-чиксез басу кырлардагы эштән туктап, эскерт төбендәге саламга ятып, ял итеп алган чакларда ул уйларга бирелә иде... Берәр ничек бу авыр хезмәтне җиңеләйтеп булмас микән?..